اخیرا نتایج بررسی گسترده‌ای اعلام شده که نشان می‌دهد رژیم غذایی گیاه‌محور با کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی، سرطان و مرگ ارتباط دارد. این تحقیق که در مجله PLOS ONE آمده، نتایج حدود ۵۰ مطالعه را که طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ منتشر شده، تجزیه و تحلیل کرده است.
در مطالعات یادشده اثرات انواع رژیم‌های گیاهی بررسی شده‌اند و محققان به اتفاق نظر رسیده‌اند که هرکدام از این رژیم‌ها در کاهش خطر ابتلا به سرطان و ایسکمیک قلب (مشکلات قلبی ناشی از انقباض عروق) موثر هستند. در این میان به‌نظر می‌رسد رژیم‌های گیاه‌محور بیش از هرچیز در کاهش سرطان‌های پروستات و دستگاه گوارش، مانند سرطان روده بزرگ تاثیر گذارند.
علاوه بر این، رژیم‌های غذایی مورد بحث با کاهش عوامل مرتبط با بیماری‌های قلبی و سرطان، مثل وزن بالا، التهاب و کلسترول «بد» (یا LDL) نیز مرتبط‌اند.
متیو لندری (Matthew Landry)، یک از نویسندگان این تحقیق و استادیار رشته سلامت جمعیت و پیشگیری از بیماری در دانشگاه ایروین کالیفرنیا، می‌گوید: «به‌طور کلی این تحقیق نشان می‌دهد رژیم گیاه‌محور می‌تواند مفید باشد و حتی قدم‌های کوچک در این مسیر نیز تفاوت ایجاد خواهند کرد. حتی با کاهش یک یا دو روزه مصرف محصولات حیوانی در هفته نیز می‌توان شاهد برخی از این مزایا بود.»
البته رژیم غذایی گیاهی باید شامل غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات، مغزها، سویا، حبوبات و روغن‌های غیر هیدروژنه باشد. دکتر والتر ویلت (Walter Willett)، استاد همه‌گیرشناسی (اپیدمیولوژی) و تغذیه در دانشگاه هاروارد، می‌گوید: «رژیم گیاهی که فقط بر پایه نشاسته تصفیه‌شده و شکر باشد، از نظر ما بدترین الگوی غذایی است.»
چرا رژیم‌های گیاه‌محور بسیار سالم‌اند؟
محققان همچنان در حال بررسی مکانیسم‌هایی هستند که رژیم‌های غذایی گیاه‌محور به‌لطف آن‌ها خطر ابتلا به بیماری را کاهش می‌دهند؛ در این میان می‌توان به جلوگیری از اضافه وزن، مساله‌ای که با بیماری‌های قلب و برخی سرطان‌ها ارتباط دارد، اشاره کرد. اما مزایای گیاه‌خواری فراتر از این‌هاست.
لندری می‌گوید: «حتی اگر گیاه‌خواری منجر به کاهش وزن نیز نگردد، همچنان شاهد کاهش پیامدهای بالینی هستیم؛ به‌ویژه هنگامی‌که صحبت از بیماری‌های قلبی – عروقی مطرح باشد.»
یکی از دلایلی احتمالی این است که بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات، سرشار از مواد مغذی ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدان هستند که می‌توانند تجمع پلاک در رگ‌ها را کاهش دهند.
بری ترنر مک‌گریوی (Brie Turner-McGrievy)، استاد ترویج سلامت، آموزش و رفتار در دانشگاه کارولینای جنوبی، می‌گوید رژیم‌های گیاه‌محور پر از فیبر هستند. او در سال ۲۰۱۴ نتایج مطالعه‌ای را منتشر کرد که نشان می‌داد رژیم یادشده به کاهش عوامل ابتلا به بیماری قلبی، سکته و دیابت نوع ۲ کمک می‌کند. این مطالعه در بررسی گسترده مورد بحث‌مان نیز گنجانده شده است.
مک‌گریوی می‌گوید: «فیبر محلول که در چیزهایی چون حبوبات و جو یافت می‌شود، واقعا ابزار قدرتمندی در کاهش سطح کلسترول بد می‌باشد.» وی خاطرنشان می‌کند کسب برخی از این مزایا فقط با مصرف غذاهای کامل ممکن است، نه مکمل‌ها.
او مزیت دیگر رژیم گیاه‌محور را پرهیز از مصرف گوشت می‌داند. افراد وگن نسبت به گوشت‌خواران چربی اشباع کمتری مصرف می‌کنند. مک‌گریوی پنیر حیوانی را منبع شماره یک دریافت چربی اشباع در افراد غیر وگن به حساب می‌آورد.
طبق آن‌چه سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده، محصولات مبتنی بر گوشت فرآوری‌شده مانند بیکن یا سالامی نیز خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. این سازمان به‌طور کلی گوشت قرمز را یک ماده سرطان‌زا برای انسان می‌داند.
آیا رژیم‌های گیاهی برای همه افراد مناسب هستند؟
آکادمی تغذیه و علم تغذیه آمریکا اعلام کرده انواع رژیم‌های گیاهی در تمام مراحل زندگی، از جمله بارداری، کودکی و بزرگسالی، کافی و سالم هستند.
البته نویسندگان این بررسی هشدار داده‌اند رژیم‌های یادشده ممکن است منجر به کمبود ویتامین ب۱۲ شوند. لندری برای پیشگیری از این موضوع مصرف مکمل را جهت دریافت ویتامین مذکور پیشنهاد می‌کند.
وی می‌گوید: «به‌نظر من، به‌عنوان یک متخصص تغذیه، رژیم غذایی سالم گیاه‌محور واقعا می‌تواند تمام نیازهای ویتامینی و مواد معدنی بدن را مرتفع سازد.»
برگرفته از nbcnews.com