حقایقی در مورد دیتاکس

این‌روزها بحث سم‌زدایی یا دیتاکس بدن بسیار داغ است اما بسیاری اوقات آن‌چه ادعا می‌شود – مانند: خاک بخورید! یا آب میوه را با نمک و روغن بنوشید! – بیشتر شبیه به حرف‌هایی بچه‌گانه است تا روش‌هایی برای پاک‌سازی اندام‌های داخلی بدن؛ از این‌رو توصیه می‌کنیم به‌جای قبول این ادعاهای بی‌اساس از راه‌کاری‌هایی استفاده کنیم تا از سیستم‌های پاک‌سازی‌کننده خود بدن حمایت شود.

هنگامی‌که پوست یک سلبریتی را می‌بینیم که روند معکوس پیری را دارد و بدن درخشانش را که هرکس ببیند با خود می‌گوید «چطور می‌توانم مثل او باشم»، حتا عاقل‌ترین ما نیز ممکن است وسوسه شود و برخی پودرهای مشکوک مربوط به سم‌زدایی را که در شبکه‌های اجتماعی مختلف سر و صدا کرده امتحان کند. متخصصان می‌گویند نیازی به روی‌آوردن به راه‌حل‌های ظاهرا جادویی مانند رژیم آب‌میوه، گرفتن آب لیمو، یا معجون روده‌شوی دانه چیا نیست. این درمان‌های پر تبلیغ در بهترین حالت بی‌فایده هستند و در بدترین حالت ممکن است خطرناک نیز باشند.

جسیکا لوینسون (Jessica Levinson)، کارشناس ارشد و متخصص تغذیه و رژیم درمانی در نیویورک، می‌گوید: «بدن ما به سم‌زدایی و پاک‌سازی نیاز ندارد، زیرا ما مسیرهای سم‌زدایی طبیعی خود را با کمک سیستم‌هایی مانند کبد، کلیه‌ها و دستگاه گوارش داریم.» در واقع مطالعات نشان می‌دهد پاک‌سازی‌های بی‌اساس می‌توانند منجر به آسیب کلیه، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی و مسایل گوارشی از جمله اسهال و انقباض شکم شوند.

ایده سم‌زدایی منطقی به نظر می‌رسد: ما برخی اوقات تغذیه خوبی نداشته، همواره با آلودگی، میکروب‌ها و باکتری‌هایی که می‌توانند برای سلامتی‌مان مضر باشند درگیر هستیم، بنابراین جستجوی راهی برای «پاکسازی» بدن ممکن است جذاب باشد. اما به گفته کارشناسان دانشکده پزشکی هاروارد، بدن شما و به‌خصوص مجرای روده‌تان مملو از باکتری‌های مفیدی است که به مبارزه با بیماری، کمک به هضم غذا و حفظ عملکرد اندام‌های‌ بدن در بهترین حالت خودشان می‌پردازند؛ بسیاری از سم‌زدایی‌هایی رایج ممکن است تعادل باکتری‌های خوب و بد روده را مختل کند و بیش از سودمند بودن، برای بدن مضر باشند.

بهره‌گیری از سم‌زدایی برای کم کردن وزن چطور؟ عاقلانه نیست. لوینسون می‌گوید: «سم زدایی و پاکسازی، رژیم‌های محدودکننده‌ای هستند. آن‌ها در زمان کوتاه منجر به کاهش وزن می‌شوند اما زمانی‌که به رژیم غذایی عادی خود بازمی‌گردید، به احتمال زیاد وزن‌تان نیز بازخواهد گشت. تحقیقات نشان داده این عمل در طول زمان به افزایش کلی وزن فرد منجر خواهد شد.» سم‌زدایی همچنین ممکن است بدن‌تان را از مواد مغذی که برای سم‌زدایی طبیعی به آن نیاز دارد، محروم کند.

چگونه بدن‌تان خودش را پاک‌سازی می‌کند
بیایید با این ایده شروع کنیم که مثلا «سموم» ناشی از یک رژیم غذایی نامناسب یا دارویی که مصرف می‌کردید در بدن رخنه کرده‌اند! چنین اتفاقی نخواهد افتاد، زیرا در درجه اول، به لطف سامانه پیچیده‌ای که با کبد شما شروع می‌شود، هرآن‌چه را که به آن نیاز ندارید، تجزیه می‌کند. سپس دستگاه گوارش، کلیه‌ها، سامانه لنفاوی و سیستم تنفسی‌تان وارد عمل می‌شوند تا بدن را از شر بقایای آن چه کبدتان تجزیه کرده است خلاص کنند. این اندام‌ها با همراهی یکدیگر برای از بین بردن و دفع سموم کار می‌کنند، بنابراین زمانی برای رخنه سموم وجود نخواهد داشت.

بیایید اعضایی از بدن را که برای دفع سموم با هم کار می‌کنند برشماریم:

کبد
اصلی‌ترین عضو تصفیه‌کننده بدن کبد است. آن‌چه را که بدن‌تان نیاز به جذب نداشته یا میزان آن بیش از اندازه باشد – مثلا مواد شیمیایی، باکتری‌های مضر، ویروس‌ها، حتا هورمون‌ها و کلسترول – کبدتان آن را متابولیزه می‌کند تا بدن قادر به دفع آن باشد.

کلیه‌ها
این اعضا فیلترهایی به نام نِفرون دارند که خون را تصفیه می‌کنند و سبب ادرار می‌شوند که به‌وسیله آن مواد زائد را دفع می‌‌کنید.

سامانه لنفاوی
این شبکه کلیدی از کل بدن شما می‌گذرد و از تعداد زیادی غدد لنفاوی و بافت‌ها و عروق تشکیل شده است. مجموعه یادشده برای کمک به عملکرد سیستم ایمنی شما با هم همکاری دارند و میکروب‌ها، ویروس‌ها و عوامل جانبی را که در ایجاد بیماری و عفونت نقش دارند، دور نگه می‌دارند. سامانه لنفاوی همچنین شامل طحال می‌شود؛ عضوی در قسمت بالای سمت چپ شکم که با میکروب‌ها، به ویژه در خون مبارزه می‌کند.

دستگاه گوارش
دستگاه گوارش غذا و هر چیزی را که می‌بلعید از راه معده و روده کوچک‌تان به حرکت در می‌آورد تا درنهایت جذب خون‌تان شود. آن‌چه بدن نیاز ندارد و هر آن‌چه هضم نشده باقی بماند، به سمت روده بزرگ حرکت می‌کند که در فرایندی به ضایعات تبدیل می‌شود و به‌شکل مدفوع از بدن خارج می‌گردد.

ریه‌ها
هنگامی‌که گرد و غبار، میکروب و مواد حساسیت‌زا را تنفس می‌کنید، ریه‌ها مانند فیلتر عمل می‌کنند. مخاط ریه چیزهایی را که از راه سیستم تنفسی وارد می‌شوند، گرفته و نگه می‌دارد تا به‌صورت سرفه، عطسه یا صاف کردن گلو از شر آن‌ها خلاص شوید.

بیایید روش‌های طبیعی کمک به سم‌زدایی بدن را بررسی کنیم…

بهترین روش برای حفظ کارکرد شخصی‌ترین ماشین‌تان حمایت از اندام‌های جنگنده‌ سم‌زداست تا در کارآمدترین حالت خود باقی بمانند. مگر به توصیه پزشک، برای کمک به آن‌ها وسوسه نشوید. دکتر مایکل کری (Michael P. Curry)، پزشک و رئیس بخش کبد‌شناسی یک مرکز پزشکی در بوستون، می‌گوید: «هیچ شواهدی مبنی بر آن وجود ندارند که برنامه‌های پیشنهادی سم‌زادیی کبد به‌وسیله برخی غذاها یا مکمل‌های غذایی کارایی داشته باشند. در واقع مصرف مکمل‌هایی که برای کاهش وزن، پاک‌سازی کبد و افزایش مصرف انرژی پیشنهاد می‌شوند، می‌تواند با آسیب کبدی و در برخی موارد، نارسایی کبد و مرگ همراه باشد.» این‌گونه قدرت پاک‌سازی طبیعی بدن خود را به بالاترین میزان برسانید:

عاقلانه غذا بخورید
دکتر کری می‌گوید: «بهره‌گیری از یک رژیم غذایی سالم و متعادل بهترین راه برای کمک به سلامت کبد و سلامت عمومی شماست.» روی میوه‌ها، سبزیجات پر از فیبر و ویتامین، آجیل، غلات کامل، پروتئین بدون چربی و چربی‌های سالم تمرکز کنید – مجموعه‌ای از مواد مغذی که ثابت شده سبب سلامت عمومی بدن می‌شوند و خطر بیماری مزمن را کاهش می‌دهند. لوینسون می‌گوید: «از کبد، کلیه‌ها و دستگاه گوارش خود به این صورت حمایت کنید: سبزی‌جات چلیپایی (صلیبی) برای سلامت کبد و روده؛ سیر برای سلامت کبد، کلیه و روده؛ زغال اخته برای سلامت کلیه‌ها»

خوب بخوابید
عملکرد کلیه به واسطه چرخه خواب و بیداری بدن تنظیم می‌شود، بنابراین جای تعجب نیست که کمبود خواب با کاهش عملکرد کلیه مرتبط باشد. این به معنای آن است که خوابیدن به میزان کافی بسیار مهم است. مقدار خواب مورد نیاز در افراد مختلف متفاوت است، اما زمانی میان هفت تا نه ساعت میانگین خوبی برای بیشتر افراد است. با این حال، به ندای بدن خود گوش دهید. تعداد ساعاتی که سبب می‌شود احساس آرامش کنید و انرژی داشته باشید، همان مقدار مناسب خواب برای شماست.

فعال باشید
ورزش سامانه لنفاوی شما را‌ تقویت می‌کند. ماهیچه‌های شما هنگام فعالیت مانند یک پمپ عمل می‌کنند و به‌طور موثرتری مایعات را به سراسر بدن‌تان می‌فرستند، پس سموم آسان‌تر دفع می‌شوند. تلاش کنید ترکیبی از تمرینات هوازی (برای بالا بردن ضربان قلب) و تمرینات قدرتی یا دفاعی (برای تقویت عضلات‌تان) انجام دهید.

به‌طور منظم توسط پزشک معاینه شوید
برنامه سالانه آزمایش خون و آزمایش جسمانی را از یاد نبرید. دکتر کری می‌گوید: «معاینه منظم و آزمایش‌های خون که عملکرد کبد را ارزیابی کنند، برای تشخیص زودهنگام بیماری کبد مهم است.» این نشانه‌ها را بشناسید چرا که می‌توانند بیانگر مشکل کبدی باشند: خستگی، حالت تهوع و کم اشتهایی علایم اولیه هستند. علایمی مانند زردی، نفخ شکم و خونریزی ممکن است نشان دهنده مشکل جدی‌تری باشند.